Phòng xông hơi hay còn gọi là phòng sauna là loại phòng xông phổ biến và có lịch sử lâu đời. Phòng được làm từ gỗ thông với thiết bị tạo nhiệt đặt ở giữa hoặc góc phòng. Phòng được thiết kế đơn giản nhưng đem lại rất nhiều lợi lạc cho sức khoẻ. Phòng xông hơi có từ bao giờ, tác dụng như thế nào, được lắp đặt ở đâu ? Cùng Kovitech tìm hiểu về đề tài này. Xem thêm thông tin về phòng xông hơi tại đây

I. Nguồn gốc xông hơi

Phòng xông hơi có lịch sử lâu đời, xuất hiện từ hàng ngàn năm trước, được ghi nhận trong các nền văn minh cổ đại trên thế giới. Các bằng chứng khảo cổ đã tìm thấy dấu tích từ các nền văn minh cổ đại, phòng xông hơi cổ đại đơn giản hơn bây giờ rất nhiều nhưng hiệu quả thì không hề giảm. Người xưa xem việc xông hơi ngoài chăm sóc sức khoẻ còn là cách thanh lọc cơ thể, tẩy uế trước những ngày đại lễ tôn giáo họ tin. 

Bằng chứng khảo cổ

Các bằng chứng khảo cổ cho thấy người Hy Lạp, La Mã, Ai Cập, Maya, và Phần Lan đã sử dụng phòng xông hơi như một phương pháp trị liệu và thư giãn.

Hy Lạp:

Tượng La Mã: Tượng bán thân bằng đồng của “Athlete of Falerii” (thế kỷ 5 trước Công nguyên) mô tả một vận động viên đang sử dụng strigil, dụng cụ để cạo mồ hôi sau khi xông hơi.

Văn bản cổ: Tác phẩm “Iliad” của Homer (thế kỷ 8 trước Công nguyên) đề cập đến việc sử dụng nước nóng và hơi nước để tắm rửa và thư giãn.

La Mã:

Phế tích Thermae: Các nhà tắm công cộng La Mã (thế kỷ 1 trước Công nguyên) bao gồm phòng xông hơi “caldarium” với nhiệt độ cao và độ ẩm thấp.

Văn bản cổ: Tác phẩm “Natural History” của Pliny the Elder (thế kỷ 1 sau Công nguyên) mô tả lợi ích của xông hơi đối với sức khỏe.

Ai Cập:

Bức tranh mộ: Bức tranh trong mộ Thebes (thế kỷ 14 trước Công nguyên) mô tả người Ai Cập sử dụng hơi nước để điều trị bệnh.

Văn bản cổ: Tác phẩm ” Ebers Papyrus” (thế kỷ 16 trước Công nguyên) ghi chép về việc sử dụng hơi nước để chữa bệnh hen suyễn và các bệnh về da.

Maya:

Phế tích Teotihuacan: Thành phố cổ Teotihuacan (thế kỷ 1 trước Công nguyên) có các phòng tắm hơi “temazcal” được sử dụng cho các nghi lễ tôn giáo và thanh lọc cơ thể.

Văn bản cổ: Tài liệu “Popol Vuh” của người Maya ghi chép về việc sử dụng temazcal để kết nối với thế giới tâm linh.

Phần Lan:

Phế tích nhà xông hơi: Các nhà khảo cổ tìm thấy dấu tích nhà xông hơi “savusauna” (thế kỷ 11 sau Công nguyên) ở Phần Lan.

Văn bản cổ: Sử thi “Kalevala” của Phần Lan (thế kỷ 19) mô tả việc sử dụng sauna như một phần quan trọng trong cuộc sống.

Trung Quốc:

Văn bản cổ:

“Sách Lễ” (thế kỷ 1 trước Công nguyên) ghi chép về việc sử dụng “tắm hơi” để thanh lọc cơ thể và tâm trí.

“Bản thảo Y học Hoàng Đế” (thế kỷ 2 trước Công nguyên) mô tả lợi ích của xông hơi đối với sức khỏe.

Phế tích:

Các nhà khảo cổ tìm thấy di tích “phòng tắm hơi” có niên đại từ thời nhà Hán (206 TCN – 220 SCN).

Nhật Bản:

Văn bản cổ:

“Nihon Shoki” (thế kỷ 8) ghi chép về việc sử dụng “Ofuro” – tắm nước nóng truyền thống – để thư giãn và tăng cường sức khỏe.

Phế tích:

Các nhà khảo cổ tìm thấy di tích “Ofuro” có niên đại từ thời kỳ Kofun (250-538 SCN).

Siberia:

Văn bản cổ:

Sử thi “Kalevala” của người Phần Lan (thế kỷ 19) mô tả việc sử dụng “savusauna” – phòng xông hơi truyền thống – của người Siberia.

Phế tích:

Các nhà khảo cổ tìm thấy di tích “nhà xông hơi” có niên đại từ thời kỳ đồ đá mới (khoảng 8000 TCN).

Dấu ấn văn hóa của Xông Hơi:

Phần Lan:

Nổi tiếng với văn hóa “Sauna” từ thế kỷ thứ 12, là một phần quan trọng trong cuộc sống của người Phần Lan. Sauna truyền thống được xây dựng bằng gỗ, sử dụng nhiệt độ cao (80-100°C) và độ ẩm thấp (10-20%). Người Phần Lan thường sử dụng sauna 1-2 lần mỗi tuần để thanh lọc cơ thể và tâm trí, cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm căng thẳng, và tăng cường hệ miễn dịch. Xông hơi cũng được sử dụng trong các nghi lễ truyền thống như lễ sinh nhật, đám cưới, và tang lễ.

Thổ Nhĩ Kỳ:

Thực hành “Hammam” từ thời Ottoman (thế kỷ 15), là một trải nghiệm thư giãn và sang trọng. Hammam là nhà tắm hơi truyền thống gắn liền với người Hồi Giáo. Hammam được xây dựng bằng đá cẩm thạch, sử dụng hơi nước nóng (40-50°C) và độ ẩm cao (100%). Người Thổ Nhĩ Kỳ thường sử dụng hammam để thư giãn cơ bắp, tăng cường lưu thông máu, và cải thiện sức khỏe da. Hammam cũng được sử dụng trong các nghi lễ truyền thống như tắm trước khi cưới và tắm cho trẻ sơ sinh.

Nhật Bản:

Có “Ofuro” – tắm nước nóng truyền thống từ thế kỷ thứ 8, là một phần quan trọng trong văn hóa Nhật Bản.Ofuro sử dụng nước nóng (40-42°C) với các khoáng chất và thảo mộc như hoa anh đào, trà xanh, và gừng để cải thiện sức khỏe và sắc đẹp. Người Nhật Bản thường sử dụng ofuro mỗi ngày để thư giãn, giảm căng thẳng, và cải thiện giấc ngủ.

Ofuro cũng được sử dụng trong các nghi lễ truyền thống như tắm cho trẻ sơ sinh và tắm trước khi tang lễ. Hiện tại mô hình Onsen đã nổi tiếng khắp và phổ cập ở nhiều quốc gia, trong tổ hợp onsen luôn có phòng xông hơi như: phòng xông hơi Iki, phòng xông hơi Ganbanyoku … 

Bắc Mỹ:

Người bản địa sử dụng “Sweat Lodge” từ thời cổ đại, là một nghi lễ tâm linh và thanh lọc. “Sweat Lodge” là nhà tắm hơi lâu đời và rất giống với phòng xông hơi ngoài trời hiện nay. 

Sweat Lodge được xây dựng bằng gỗ hoặc da động vật, sử dụng hơi nước nóng từ các hòn đá nung nóng để thanh lọc cơ thể và tâm trí, kết nối với cộng đồng và linh hồn. Sweat Lodge thường được sử dụng trong các nghi lễ truyền thống như cầu nguyện, chữa bệnh, và trưởng thành.

Dấu ấn văn hóa của Xông hơi trên thế giới:

Ngoài những ví dụ về Phần Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Nhật Bản và Bắc Mỹ, xông hơi còn có dấu ấn văn hóa đặc biệt ở nhiều quốc gia khác:

Châu Âu:

• Nga: Nổi tiếng với “Banya”, là phòng xông hơi truyền thống của người Nga, sử dụng nhiệt độ cao (80-100°C) và độ ẩm thấp (10-20%). Banya thường được kết hợp với việc sử dụng venik (chổi cây) để massage và tăng cường lưu thông máu. Từ xa xưa, phòng xông hơi hay còn gọi là banya, được cho là nơi không chỉ dành cho cơ thể mà còn để thanh lọc tâm hồn. Mọi người nghĩ rằng cây banya giúp tiêu diệt linh hồn ma quỷ, bởi vì nó hợp nhất tất cả bốn yếu tố thành một:  lửa, nước, không khí và đất
• Cộng hòa Séc: Có “Lázně”, là nhà tắm công cộng với nhiều phòng xông hơi khác nhau, bao gồm sauna, hammam và bồn tắm nước nóng.
• Tây Ban Nha: Nổi tiếng với “Baños Árabes”, di sản từ thời kỳ Moorish, sử dụng hơi nước nóng và bể nước lạnh để thư giãn và thanh lọc cơ thể.

Châu Á:

• Hàn Quốc: Có “Jjimjilbang”, nhà tắm công cộng với nhiều phòng xông hơi khác nhau, bao gồm sauna, phòng xông hơi đá muối và phòng xông hơi tuyết, phòng xông hơi đá núi lửa, phòng xông hơi đá quý, phòng xông hơi ion sắc màu, phòng xông hơi oxy hinoki…
• Trung Quốc: Nổi tiếng với “Tắm hơi Trung Quốc”, sử dụng thảo mộc và thuốc bắc để thanh lọc cơ thể và tăng cường sức khỏe.
• Thái Lan: Có “Herbal Sauna”, sử dụng các loại thảo mộc như sả, gừng và chanh để thư giãn và giải độc cơ thể.

Châu Phi:

• Ma-rốc: Nổi tiếng với “Hammam Maghrebi”, sử dụng hơi nước nóng và xà phòng đen để tẩy tế bào chết và làm sạch da.
• Ethiopia: Có “Temazcal”, tương tự như Sweat Lodge của người bản địa Bắc Mỹ, sử dụng hơi nước nóng từ các hòn đá nung nóng để thanh lọc cơ thể và tâm trí.

Châu Mỹ:

• Mexico: Nổi tiếng với “Temazcal”, nghi lễ truyền thống sử dụng hơi nước nóng từ các hòn đá nung nóng để thanh lọc cơ thể và tâm trí, kết nối với cộng đồng và linh hồn.
• Canada: Người bản địa sử dụng “Sweat Lodge”, tương tự như Temazcal, để thanh lọc cơ thể và tâm trí, kết nối với cộng đồng và linh hồn.

Phương pháp đa dạng

Mỗi nền văn hóa sử dụng các loại thảo mộc và phương pháp xông hơi khác nhau.

Sauna: Thường sử dụng các loại thảo mộc như thông, bạch đàn, và sả để tăng hương thơm và lợi ích trị liệu.

Hammam: Sử dụng xà phòng đen và tẩy tế bào chết để làm sạch da.

Ofuro: Thêm các loại thảo mộc như hoa anh đào, trà xanh, và gừng để tăng cường sức khỏe và thư giãn.

Sweat Lodge: Sử dụng các loại thảo mộc như tuyết tùng, cây xô thơm, và cỏ ngọt để thanh lọc cơ thể và tâm trí.

                                Xem thêm thông tin tại đây 

II. Tác động nhiệt của xông hơi tới cơ thể

Tác động tích cực:

Hệ hô hấp:

• Giúp long đờm, giảm nghẹt mũi, và cải thiện các triệu chứng cảm lạnh, cúm.
• Làm loãng chất nhầy, giúp dễ thở hơn cho người bị hen suyễn hoặc viêm phế quản mãn tính.
• Tăng cường lưu thông máu và oxy đến phổi, giúp cải thiện chức năng hô hấp.

Hệ tim mạch:

• Giúp giãn nở mạch máu, tăng cường lưu thông máu và giảm huyết áp.
• Tăng nhịp tim và cải thiện sức khỏe tim mạch.
• Giảm nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch.

Da liễu:

• Làm sạch da, loại bỏ bụi bẩn và độc tố.
• Mở rộng lỗ chân lông, giúp da hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.
• Tăng cường lưu thông máu đến da, giúp da sáng mịn và hồng hào.

Sức khỏe tinh thần:

• Giúp giảm căng thẳng, lo âu và trầm cảm.
• Cải thiện tâm trạng và tạo cảm giác thư giãn.
• Tăng cường chất lượng giấc ngủ.

Tác động tiêu cực và chống chỉ định:

Tác động tiêu cực:

• Mất nước, đặc biệt nếu xông hơi quá lâu hoặc ở nhiệt độ quá cao.
• Hoa mắt, chóng mặt, hoặc ngất xỉu do thay đổi nhiệt độ đột ngột.
• Buồn nôn và nôn.
• Tăng huyết áp và nhịp tim.

Chống chỉ định:

• Người có thai hoặc đang cho con bú.
• Người có bệnh tim mạch, huyết áp cao, hoặc đột quỵ.
• Người có bệnh lý về da như chàm, vẩy nến, hoặc viêm da.
• Người đang sử dụng các loại thuốc nhất định.

Nghiên cứu khoa học:

• Một nghiên cứu của Đại học Helsinki cho thấy xông hơi giúp giảm nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch.
• Một nghiên cứu của Đại học Maastricht cho thấy xông hơi giúp cải thiện chức năng hô hấp ở người bị hen suyễn.
• Một nghiên cứu của Đại học Hamburg cho thấy xông hơi giúp giảm căng thẳng và lo âu.

III. Các loại hình xông hơi phổ biến:

• Phòng xông hơi than : Sử dụng nhiệt độ từ 50-60°C và độ ẩm thấp (khoảng 10-20%) sức nóng của phòng và tác dụng của than giúp đào thải độc tố. 
• Phòng xông hơi đá muối: Sử dụng đá muối Himalaya được nung nóng để tạo ra hơi nước có chứa các khoáng chất có lợi cho sức khỏe.
• Phòng xông hơi thảo dược: Sử dụng các loại thảo dược có tính sát khuẩn, tiêu viêm, và thư giãn để tạo ra hơi nước có tác dụng trị liệu.
• Phòng xông hơi ướt: Sử dụng hơi nước nóng (khoảng 40-50°C) và độ ẩm cao (khoảng 60-80%) để làm nóng cơ thể.
• Phòng xông hơi khô: Sử dụng nhiệt độ cao (khoảng 80-100°C) và độ ẩm thấp (khoảng 10-20%) để làm nóng cơ thể.
• Phòng xông hơi đá núi lửa: Nhiệt độ phòng từ 50-60 °C, độ ẩm thấp. Đá núi lửa có nhiều khoáng chất có lợi cho cơ thể 
• Phòng xông ion sắc màu: Phòng có nhiệt độ từ 55- 65 °C , độ ẩm thấp. Đây là liệu pháp được gọi là color therapy rất tốt cho tâm, sinh lý . 
• Phòng xông hơi đá quý: Hay còn gọi là phòng xông thạch anh, nhiệt độ phòng tứ 50 – 60 °C, năng lượng từ đá và nhiệt lượng từ phòng giúp đào thải độc tố. 
• Phòng xông hơi oxy- hinoki: Mùi thơm phytoncide tiết ra từ gỗ hinoki cùng với hàm lượng oxy cao giúp cơ thể tái tạo năng lượng, chữa lành các mô và mao mạnh.
• Phòng xông hơi tuyết lạnh: Phòng dùng hệ thống làm lạnh không khí, -5 ~ 10 °C, nhiệt lạnh giúp giảm đau, giảm sưng, hồi phục nhanh các cơ tổn thương. 

IV. Kỹ thuật xông hơi an toàn và hiệu quả:

Trước khi xông hơi:

• Uống nhiều nước để bù nước cho cơ thể.
• Tắm rửa sạch sẽ để loại bỏ bụi bẩn và mồ hôi.
• Tháo bỏ trang sức và các vật dụng kim loại.
• Ăn nhẹ trước khi xông hơi nếu bạn cảm thấy đói.

Trong khi xông hơi:

• Bắt đầu với nhiệt độ thấp và thời gian ngắn.
• Nghe cơ thể của bạn và ngừng xông hơi nếu bạn cảm thấy khó chịu.
• Uống nước liên tục để tránh mất nước.
• Tránh đi lại đột ngột để tránh choáng váng.

Sau khi xông hơi:

• Uống nhiều nước để bù nước cho cơ thể.
• Nghỉ ngơi trong 10-15 phút để cơ thể hạ nhiệt.
• Tắm rửa sạch sẽ để loại bỏ mồ hôi.
• Lựa chọn nhiệt độ, độ ẩm, thời gian xông hơi phù hợp với từng người:

Nhiệt độ:

• Người mới bắt đầu nên xông hơi ở nhiệt độ thấp (khoảng 40-50°C).
• Sau khi quen dần, bạn có thể tăng nhiệt độ lên 60-80°C.
• Không nên xông hơi ở nhiệt độ quá cao (trên 100°C) vì có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Độ ẩm:

Độ ẩm đóng vai trò quan trọng trong trải nghiệm xông hơi và tác động đến hiệu quả của nó.

Độ ẩm cao (60-80%):

• Giúp làm loãng chất nhầy, thông thoáng đường thở, phù hợp cho người có bệnh lý hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản.
• Giúp da hấp thu độ ẩm tốt hơn, mang lại lợi ích cho da khô.
• Có thể gây khó chịu cho người có vấn đề về tim mạch hoặc huyết áp cao.

Độ ẩm thấp (10-20%):

Giúp cơ thể ra mồ hôi nhiều hơn, hỗ trợ giảm cân và đào thải độc tố.

Có thể gây khô da và khó thở cho người có bệnh lý hô hấp.

Thời gian:

• Người mới bắt đầu nên xông hơi trong thời gian ngắn (khoảng 5-10 phút).
• Sau khi quen dần, bạn có thể tăng thời gian lên 15-20 phút.
• Không nên xông hơi quá lâu (trên 30 phút) vì có thể gây mất nước và ảnh hưởng đến sức khỏe.

V. Khía cạnh kinh doanh thị trường xông hơi

Quy mô thị trường:

Giá trị: Ngành công nghiệp xông hơi toàn cầu ước tính đạt giá trị 4,8 tỷ USD vào năm 2023.

Tốc độ tăng trưởng: Dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với tốc độ CAGR 5,2% từ năm 2023 đến năm 2028.

Phân khúc thị trường:

• Spa và trung tâm chăm sóc sức khỏe: Chiếm thị phần lớn nhất trong ngành.
• Phòng tập thể dục: Nhu cầu xông hơi sau tập luyện ngày càng tăng.
• Khách sạn và khu nghỉ dưỡng: Cung cấp dịch vụ xông hơi cao cấp cho du khách.
• Thị trường gia đình: Nhu cầu về các sản phẩm xông hơi tại nhà ngày càng cao.
• Các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng:

Nhu cầu ngày càng cao về các phương pháp chăm sóc sức khỏe và thư giãn tự nhiên: Xông hơi được xem như một phương pháp hiệu quả để giảm căng thẳng, cải thiện sức khỏe tim mạch, và tăng cường hệ miễn dịch.

Tăng trưởng của ngành du lịch spa và wellness: Du khách ngày càng quan tâm đến các trải nghiệm chăm sóc sức khỏe và thư giãn khi đi du lịch.

Nhu cầu về các sản phẩm phòng xông hơi tại nhà: Nhu cầu tiện lợi và tiết kiệm chi phí thúc đẩy thị trường xông hơi tại nhà.

Xu hướng phát triển:

Sự ra đời của các công nghệ xông hơi mới: Ví dụ như xông hơi tia hồng ngoại, xông hơi đá muối Himalaya.

Sự kết hợp xông hơi với các dịch vụ khác: Ví dụ như massage, trị liệu da, tắm bùn.

Cá nhân hóa trải nghiệm xông hơi: Khách hàng có thể lựa chọn loại hình xông hơi, nhiệt độ, độ ẩm, và hương liệu phù hợp với nhu cầu của mình.

Vùng thị trường tiềm năng:

• Châu Á Thái Bình Dương: Nhu cầu về xông hơi ngày càng cao ở các quốc gia như Trung Quốc, Ấn Độ, và Việt Nam.
• Châu Âu: Thị trường spa và wellness phát triển mạnh mẽ.
• Bắc Mỹ: Nhu cầu về các sản phẩm xông hơi tại nhà tăng cao.

Thách thức:

• Cạnh tranh gay gắt: Ngành công nghiệp xông hơi ngày càng thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia.
• Chi phí đầu tư cao: Chi phí đầu tư cho thiết bị và cơ sở vật chất xông hơi khá cao.
• Nhận thức của người tiêu dùng: Cần nâng cao nhận thức về lợi ích của xông hơi để thu hút khách hàng.

Về Công ty Cổ phần Kovitech

 là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực cung cấp giải pháp tổng thể cho các khu Spa & Wellness tại Việt Nam. Với hơn 10 năm kinh nghiệm, Kovitech đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng:

• Kovitech là nhà cung cấp giải pháp Spa & Wellness hàng đầu tại Việt Nam, với hơn 1000 dự án thành công trên toàn quốc.
• Kovitech sở hữu hệ thống showroom rộng khắp, phủ sóng hầu hết các tỉnh thành lớn.
• Kovitech là đối tác chiến lược của nhiều thương hiệu thiết bị Spa & Wellness nổi tiếng thế giới.

Với những thành tựu đạt được, Kovitech đã khẳng định vị thế là đơn vị dẫn đầu trong lĩnh vực cung cấp giải pháp Spa & Wellness tại Việt Nam. Kovitech cam kết tiếp tục mang đến những sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người Việt.

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Kovitech – công ty thiết kế thi công Jjimjilbang Hàn Quốc đầu tiên tại Việt Nam (từ năm 2012). Đơn vị tiên phong phổ cập văn hóa Onsen Nhật Bản (từ năm 2013).
• Với sứ mệnh và tiêu chí nhất quán: Trong hơn 10 năm qua KOVITECH chỉ chuyên tâm vào tư vấn thiết kế, tư vấn giải pháp, thi công spa.
• Chúng tôi tự hào là công ty đi đầu về thiết kế công nghệ, cung cấp giải pháp toàn diện cho ngành Spa.

Địa chỉ: Tầng 2, Toà nhà BeaSky, Đường Phạm Tu, Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nội.

ĐT: 0986.65.65.26

Facebook: https://www.facebook.com/kovitech